| 1 | HISTORISCHE KERN OEGSTGEEST |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsbeschrijving
Rond het kruispunt tussen de oost-west lopende Rijnzichtweg en Geversstraat en
de noord-zuid lopende Rhijngeesterstraatweg staat afwisselende, zowel oude als
meer recente bebouwing met woningen en winkels. Dit gebied loopt aan de oostkant
van de Geversstraat door richting het zuiden. Hier is een concentratie winkels
te vinden. De bebouwing bestaat zowel uit herhaalde rijenwoningen als uit individuele
vrijstaande of pandsgewijs gebouwde woningen. Enkele grotere historische panden
vormen markante herkenningspunten. De panden staan in een rooilijn die meestal
gesloten is, soms verspringt en per rij samenhang heeft. De gebouwen zijn in
het algemeen met de voorgevel gericht op de belangrijkste openbare ruimte.
De hoofdvorm van de gebouwen varieert van eenvoudig tot gedifferentieerd. Als
basis is meestal een onderbouw van één of twee lagen genomen met daarboven een
kap die vaak een samengestelde vorm heeft. Ook enkele plat afgedekte gebouwen
komen voor. Nokrichtingen wisselen tussen evenwijdig aan of haaks op de voorgevelrooilijn.
Erkers, balkons en dakkapellen geven differentiatie aan de hoofdvorm en bij winkels
zijn dat luifels.
De gevelindeling varieert. Bij woningen hebben de gevels meestal staande ramen
die horizontaal zijn gelijnd. Gevelopeningen op de begane grond zijn meestal
hoger dan die op de verdieping. Bij panden met een plintfunctie doorbreekt
de winkelpui met reclames en luifels vaak de oorspronkelijke gevelindeling.
De detaillering
wisselt van sober tot zorgvuldig en soms rijk. De panden hebben vaak nadrukkelijke,
geprofileerde daklijsten en sommige woningen hebben balkons met fijn gedetailleerde
balustrades. Bij traditionele panden komen ook elementen als siermetselwerk
en balkankers voor. De winkelpuien hebben soms een zeer sobere detaillering.
Het materiaal- en kleurgebruik is in principe traditioneel, met hier en daar
moderne accenten. Gevels zijn veelal opgebouwd uit baksteen en soms geschilderd
of gestuct. Hellende daken zijn in principe afgedekt met rode of gesmoorde keramische
pannen. Het merendeel van de kozijnen is uitgevoerd in hout. Ook de meeste ornamenten
en daklijsten zijn van hout en meestal geschilderd in wit.
Bijzondere en karakteristieke panden zijn onder meer de Rooms Katholieke kerk
met omliggende bebouwing en het huidige gemeentehuis van de voormalige buitenplaats
Rhijngeest.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De kern van Oegstgeest is waardevol vanwege de strategische ligging aan de
structurerende lintwegen, de centrumfunctie en de deels beeldbepalende panden.
In de kern is in de loop der tijd enige nieuwbouw gepleegd, veelal ter vervanging
van oudbouw. Deze voegen zich meestal in hoofdlijnen in de historische panden
en tonen in de uitwerking een eigentijds karakter. Met name de winkelpanden
met hun vaak grote, niet altijd zorgvuldig gedetailleerde luifels verdienen
de aandacht.
Het beleid is gericht op het behoud van de afwisseling en het dorpse karakter.
Aanvullend beleid
Een aantal panden van de oude kern is benoemd tot monument.
Bijzonder welstandsniveau
Voor de historische kern van Oegstgeest geldt een bijzonder welstandsniveau,
waarbij behoud en herstel van de individualiteit met aandacht voor het materiaal-
en kleurgebruik belangrijke uitgangspunten voor het welstandsbeleid zijn.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 2 | DORPSTRAAT, RHIJNGEESTERSTRAATWEG, WIJTTENBACHWEG |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
De Wijttenbachweg en de Dorpsstraat die in het zuiden overgaat in de Rhijngeesterstraatweg,
vormen samen met de gevarieerde bebouwing die aan weerszijden staat twee
afwisselende linten.
De Dorpsstraat en Rhijngeesterstraatweg liggen aan de westkant van de kern
en liggen tussen de Haarlemmerstraatweg in het noorden en de Endegeesterstraat
in het zuiden. De Wijttenbachweg is een oostelijk gelegen aftakking van de
Dorpsstraat.
De bebouwing varieert van enkele en dubbele panden tot korte rijtjes.
Sommige panden hebben een plintfunctie als bijvoorbeeld een winkel of horecavoorziening.
De enkele en dubbele panden staan meestal vrij maar zijn in het noordelijk
deel van de Dorpsstraat ook wel pandsgewijs tegen elkaar gezet.
De panden zijn met de voorgevel gericht op de weg en staan in een iets verspringende
rooilijn die de lintweg of de dwarswegen volgt. Rooilijnen zijn per gebouw
of rij in samenhang. Sommige panden hebben ondiepe voortuintjes.
De gebouwen hebben in principe als basis een eenvoudige, rechthoekige hoofdvorm
met een onderbouw van één of twee bouwlagen met daarboven een kap die in
verschillende vormen voorkomt. De hoofdnokrichting staat haaks op, of loopt
evenwijdig aan de voorgevelrooilijn.
Accenten in de vorm van elementen als dakkapellen en erkers geven soms enige
differentiatie aan de hoofdvorm.
De meeste panden hebben een heldere gevelindeling met staande ramen die horizontaal
zijn gelijnd. De detaillering is meestal zorgvuldig en soms rijk. De panden
hebben vaak nadrukkelijke, geprofileerde daklijsten en raampartijen hebben
meestal een onderverdeling door het stijl- en regelwerk. Bij traditionele
panden komen ook elementen als luiken, siermetselwerk, rollagen, balkankers
evenals
raam- en deurlijsten voor.
Het materiaal- en kleurgebruik is in principe traditioneel. Gevels zijn veelal
opgebouwd uit baksteen. Bij sommige panden zijn houten, geschilderde delen
als accenten te vinden. Het afdekken van de kaplagen met rode of donkere
keramische pannen is uitgangspunt. Het merendeel van de kozijnen is uitgevoerd
in hout. Het houtwerk is geschilderd. Grote vlakken in wit, kleinere in bijvoorbeeld
donkergroen.
Het pand op de hoek van de Dorpsstraat en de President Kennedylaan wijkt
in schaal en uitwerking af van de overige bebouwing. Dit geldt ook voor het
tankstation aan de Rhijngeesterstraatweg. Bijzondere elementen zijn verder
de Nederlands Hervormde kerk aan de noordkant van de Dorpsstraat en het kloostercomplex
Huize Duinzigt.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De gevarieerde bebouwing met de heldere structuur is cultuurhistorisch waardevol.
Er is enkele nieuwbouw gepleegd, die enigszins afwijkt van de oudbouw.
Het beleid is gericht op behoud en versterking van de gevarieerde lintbebouwing
binnen de samenhangende structuur.
Aanvullend beleid
De monumentencommissie heeft het college geadviseerd het deel dat Kerkbuurt
heet aan te wijzen als gemeentelijk dorpsgezicht. Het gaat hier om het deel
van de Dorpsstraat dat tussen de Kennedylaan en het Oegstgeester kanaal ligt
en de kerk en de omgeving, inclusief boerderij.
Bijzonder welstandsniveau
Voor de gevarieerde lintbebouwing langs de Dorpsstraat, Rhijngeesterstraatweg
en Wijttenbachweg geldt een bijzonder welstandsniveau, gericht op variatie
zonder verrommeling. Bij beoordeling zal onder meer worden gestreefd naar
behoud van de eenvoudige hoofdvormen en een heldere gevelindeling.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 3 | VILLAPARK EN VILLALINT |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
De gebieden rond het Wilhelminapark en ten noordoosten van de Greverstraat herbergen
statige villa's in een groene setting.
Het villapark en het stuk lintbebouwing met villa's wordt gekenmerkt door historische
bebouwing. Deze is binnen verschillende stijlen individueel en afwisselend
en bestaat voor het overgrote deel uit vrijstaande villa's, maar ook enkele
ensembles van korte rijen herhaalde villa-achtige panden komen voor. Er is
over het algemeen één hoofdmassa met één wooneenheid
per kavel. Villa's zijn georiënteerd op en maken een duidelijk front naar
de belangrijkste openbare ruimte. Ze hebben en verspringende rooilijn en staan
op ruime groene kavels.
De opbouw van de villa's is afwisselend en gedifferentieerd. De gebouwen en
ensembles hebben een individueel karakter. Ze hebben in het algemeen een compacte
en gedifferentieerde hoofdvorm van twee lagen en een kap, die meestal is samengesteld.
Nokrichtingen lopen evenwijdig aan de weg of staat er haaks op. Torentjes komen
voor.
De gevels zijn representatief en gedifferentieerd. Bouwlagen zijn naar boven
toe aflopend in hoogte. Ook de indeling van de gevel verschilt per laag. Deze
karakteristieken geven oorspronkelijke villa's een statig en monumentaal aanzien.
Herhaling komt voor. Met name gevels van dubbele villa's hebben symmetrie.
Meeontworpen aan-, op- en uitbouwen zijn veel te vinden, zoals erkers, die
op de verdieping overgaan in een balkon met fijne balustrade.
De detaillering is zorgvuldig. De villa's zijn statig en voornaam en hebben
een rijke detaillering, vertaald in ornamenten als nadrukkelijke daklijsten
met windveren en gootklossen, fijne balustrades en ramen met stijl- en regelwerk.
Het materiaalgebruik is overwegend traditioneel. De gevels bestaan voornamelijk
uit één hoofdmateriaal. De gebruikte materialen zijn hoofdzakelijk baksteen,
vaak met siermetselwerkverbanden, donkere of oranje keramische dakpannen en
geschilderd houtwerk. Daarnaast komen ook villa's voor met gepleisterde gevels
en/of een rieten kap.
Het kleurgebruik is terughoudend en traditioneel. Gevels zijn voornamelijk
in aarden tinten. Enkele gevels zijn wit geschilderd of in een lichte kleur
gepleisterd. Kozijnen en ander houtwerk is in het algemeen geschilderd in traditionele
kleuren als crèmewit en donkergroen.
Bijzonder element is het oude raadhuis met de markante ronde hoektoren. De
uitbreiding van het raadhuis is naoorlogs en wijkt af in vorm en materiaal.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
Het samenspel tussen bebouwing, openbare ruimte en groen is één
van de hoofdkarakteristieken van de villagebieden. Dit samenspel is op enkele
plekken onder druk komen
te staan door bijvoorbeeld afwijkende nieuwbouw.
Aanvullend beleid
Er loopt een procedure voor het aanwijzen van Wilhelminapark en omgeving als
Rijks beschermd dorpsgezicht.
Bijzonder welstandsniveau
De villagebieden hebben en bijzonder welstandsniveau gericht op individualiteit,
representativiteit, gedifferentieerde opbouw en rijke detaillering van de
ensembles en individuele villa's
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 4 | RHIJNGEEST, ENDEGEEST en RUSTENBORCH |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
De oude landgoederen Endegeest en Rhijngeest hebben zowel monumentale en historische
bebouwing als modernere bouwmassa's met de functie van kliniek. Verzorgingshuis
Rustenborch aan de westkant van de Rhijngeesterstraatweg heeft vergelijkbare
moderne complexmatige bebouwing. Op het landgoed Rhijngeest is de Jelgersmakliniek
gesitueerd en landgoed Endegeest is in gebruik bij de psychiatrische kliniek
Endegeest. Door deze variatie aan historische panden en modern gebruik is de
architectuur wisselend. Naast de enkele traditionele panden zijn er op de landgoederen
vooral meer recente paviljoenachtige bouwmassa's te vinden.
De moderne gebouwen van de klinieken en het verzorgingshuis zijn vrijstaand
of geschakeld. De bebouwing is gericht op de belangrijkste weg of op de parkachtige
omgeving en is daarmee alzijdig georiënteerd. De rooilijn verspringt.
De bebouwing is gedifferentieerd en individueel. De gebouwen hebben samengestelde,
blokvormige volumes. Deze zijn te vinden in één tot vier bouwlagen met meestal
een plat dak en soms een kap.
De gevelindeling verschilt per gebouw en is in principe helder. De meeste gevels
zijn horizontaal geleed met raamstroken en banden maar ook enkele panden met
een zowel horizontale als verticale geleding komen voor. De detaillering is
overwegend sober en zorgvuldig met weinig accenten.
Het materiaalgebruik is traditioneel met eigentijdse accenten. De meeste gevels
zijn opgebouwd uit baksteen, aangevuld met elementen als houten geschilderd
beschot, kunststof beplating of betonnen kolommen en banden. Ook enkele glazen
puien en stalen balkonhekken komen voor. Het merendeel van de kozijnen is uitgevoerd
in hout en geschilderd.
De klassieke panden van Endegeest en Rhijngeest zijn statige herkenningspunten,
strategisch geplaatst in de groene setting van de landgoederen. Rhijngeest
heeft een landhuis in chaletstijl, uitgevoerd in twee lagen met een samengestelde
kap. Op Endegeest staat het kasteel Endegeest, met een souterrain, twee verdiepingen
en een samengestelde kap. Het rechthoekige hoofdvolume is geflankeerd door
twee met koepeltjes afgedekte torens. Ook behorend bij Endegeest is het aan
de Endegeesterstraatweg geplaatste geometrische hoofdgebouw, samengesteld uit
rechthoekige volumes. Opvallend is de horizontale geleding, veroorzaakt door
onder meer de nadrukkelijke, overstekende en uitgetimmerde luifels en daklijsten.
Het gebouw is drie lagen hoog en deels afgedekt met een kap. Bij de traditionele
hoofdgebouwen horen bijgebouwen als tuinhuisjes en een koetshuis. Deze hebben
een eenvoudige hoofdvorm maar zijn net zo zorgvuldig gedetailleerd als de hoofdmassa.
Het materiaal- en kleurgebruik van de klassieke panden is traditioneel. Gevels
zijn grotendeels opgebouwd uit baksteen, hellende daken gedekt met keramische
pannen of leien. Lijsten en kozijnen zijn van hout, geschilderd in traditionele
kleuren als wit of donkergroen. Ramen hebben een onderverdeling door stijl-
en regelwerk en ook roedeverdelingen komen voor.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De bebouwing van het zorgcentrum en de klinieken is modern en gedifferentieerd,
oude gebouwen zijn monumentaal en fijn gedetailleerd. Samen vormen ze zorgvuldig
geplaatste ensembles in een groene omgeving. Het is van belang dat deze samenhang
behouden blijft.
Bijzonder welstandsniveau
Voor de klinieken en het verzorgingshuis geldt een bijzonder welstandsniveau,
gericht op behoud en versterking van de samenhang tussen de bebouwing en
de groene omgeving.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen voor moderne gebouwen wordt er getoetst
aan de hand van de volgende criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 5 | TUINWIJKEN |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
De tuinwijken van Oegstgeest zijn uitbreidingen met een groen karakter van
en een architectonische samenhangend beeld.
De wijk Oranje Nassau ligt in het zuiden van Oegstgeest, tussen de Warmonderweg
en de Laan van Oud Poelgeest in het oosten en de Rhijngeesterstraatweg in
het westen. Aan de Rhijnzichtweg liggen twee buurtjes die qua opzet vergelijkbaar
zijn met Oranje Nassau. De bebouwing bestaat vooral uit woonbebouwing, gegroepeerd
in rijen, dubbele of enkele vrijstaande woonhuizen. De bebouwing vormt met
de openbare ruimte een samenhangende eenheid. De straten hebben een groen
karakter door voortuinen gecombineerd met openbaar groen en ruime, groen
ingerichte pleintjes. Lage erfafscheidingen met bakstenen penanten zorgen
voor een zorgvuldige overgang van openbaar naar privé. De bebouwingsstructuur
is gebaseerd op herhaling van de woning als basiseenheid, waarbij verbijzonderingen
in de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld assen, benadrukt worden door accenten
in de massa en vormgeving van hoeken en kappen. Voorbeelden hiervan zijn
hoogteverschillen, nokverdraaiingen, en poorten. De bebouwing vormt samenhangende
clusters. Panden zijn gericht op de belangrijkste openbare ruimte. De rooilijn
vertoont een duidelijke samenhang met hier en daar een verspringing.
De woningen hebben een gedifferentieerde vorm met een onderbouw in één of
twee lagen en een nadrukkelijke kap.
Opbouw en gevels hebben in het algemeen een horizontale geleding met verticale
accenten. De raampartijen zijn horizontaal gelijnd en zitten op de bovenste
laag net onder de daklijst die oversteekt. Nadrukkelijke lijsten zijn vaak
ook te vinden boven de erkers en lopen vaak door boven de deuropeningen om
als luifel te dienst te doen. Ook dakkapellen zijn meestal afgedekt met een
overstekende daklijst. Verticale accenten zijn terug te vinden in raamstijlen,
penanten en balkankers. Bij sommige panden is de geleding omgekeerd. Naar
voren geschoven erkers die op de verdieping overgaan in een balkon met borstwering
zijn afgedekt met dwarskappen en zorgen voor verticale geleding. Overstekende
daklijsten en luifels vormen hier horizontale accenten. Voorgevels zijn representatief
en de overige in het zicht staande gevels ook. De detaillering van de architectuur
is eenvoudig, zorgvuldig en uitgewerkt tot op het kleinste niveau. Raamvlakken
zijn veelal onderverdeeld met stijl- en regelwerk.
Het materiaal- en kleurgebruik is traditioneel. Gevels zijn grotendeels van
baksteen met accenten en de hellende daken gedekt met oranje of gesmoorde
keramische pannen. Kozijnen zijn van hout in lichte tint geschilderd.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De opzet van de tuinwijken met de zorgvuldig vormgegeven woningen levert een
samenhangend beeld op. De groene voortuinen en openbare groenvoorzieningen
versterken dit beeld. De woningen hebben een gedifferentieerde opbouw met
nadrukkelijke kappen.
De dynamiek in dit gebied is vrij laag. Kleine wijzigingen kunnen aanzienlijke
invloed hebben op het samenhangende beeld en moeten zorgvuldig worden ingepast.
Aanvullend beleid
De monumentencommissie heeft het college geadviseerd het deel van Oranje Nassau
rond de Warmonderweg, Terweeweg en de Kempenaerstraat aan te wijzen als gemeentelijke
dorpsgezicht.
Bijzonder welstandsniveau
Voor de tuinwijken geldt een bijzonder beleid. De beoordeling is gericht op
behoud en versterking van de samenhang, herhaling van de woning met accenten
bij een stedenbouwkundige aanleiding, de nadrukkelijke kap en een zorgvuldige
detaillering.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst
aan de hand van de volgende criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 6 | RECHTE WIJKEN |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
Het wooncluster rond de Grunerielaan, de twee clusters ten noorden van de Rijnzichtweg
evenals de Zeeheldenwijk hebben een planmatige en heldere structuur met herhaalde
woningen.
De woningbouw wordt gekenmerkt door herhaling, zowel van de woning op zich
als van rijen en blokken in een samenhangende compositie. De wijken vormen
herkenbare eenheden binnen de kern en hebben een ruim en groen karakter.
Dit karakter wordt versterkt door de ruime voor- en achtertuinen van de woningen.
De voorgevels van de woningen zijn georiënteerd op de straat. De doorgaande
goot- en noklijnen lopen evenwijdig aan de straat en benadrukken de ordelijke
stedenbouw.
De woningen hebben eenvoudige opbouw van twee lagen met een kap, meestal
een zadeldak. Binnen de rijen zijn er weinig accenten aangebracht. Schoorstenen
geven, in combinatie met de herhaling van gevelelementen, ritme aan het straatbeeld.
De hoekwoningen zijn op een extra raam of deur na gelijk aan tussenwoningen.
Hier en daar staan tot vier lagen gestapelde woningen met een flauw hellend
of plat dak in een vergelijkbare stijl.
De materialisering en detaillering is meestal eenvoudig en seriematig van
aard. De gemetselde gevels zijn veelal voorzien van houten of kunststof puien,
die een groot deel van de gevel kunnen beslaan. De rand van de kap wordt
veelal benadrukt door een uitkragende dakgoot. De daken zijn meestal voorzien
van keramische pannen. Het kleurgebruik vertoont sterke samenhang per rij
of blok. Ornamenten als versierde dak-, deur- en raamlijsten komen voor.
Bijzondere elementen zijn de flats in het groen en de oude molen aan het
centrale park in de Zeeheldenwijk.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De dynamiek van de wijken is gemiddeld en betreft veelal kleine wijzigingen
als dakkapellen en uitbouwen, hoewel voor hoekwoningen meer plannen worden
ingediend en de dynamiek dus hoger kan zijn. Naar verwachting zal het aantal
bouwaanvragen voor deze gebieden de komende jaren stijgen door de verkoop
van huurwoningen. Voor deze woongebieden geldt een regulier welstandsniveau.
Het beleid is terughoudend en gericht op beheer.
Aanvullend beleid
Voor de rechte wijken geldt geen aanvullend beleid.
Regulier welstandsniveau
Voor de rechte wijken met de herhaalde architectuur geldt een regulier welstandsniveau.
Er zal onder meer worden beoordeeld op behoud van herhaling van rooilijn,
gevelbeeld en materiaalgebruik.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen voor moderne gebouwen wordt er getoetst
aan de hand van de volgende criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 7 | MEANDERWIJKEN |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Beschrijving
Haaswijk en de clusters woningen ten westen van de Doornstraat en Rhijngeesterstraatweg
zijn planmatig opgezette wijken uit de jaren zeventig en tachtig met woningen
gegroepeerd in clusters of rijen, waarbinnen hetzelfde woningtype wordt herhaald.
De wijken vormen een verzameling clusters en rijen langs straten en woonerven
met deels een meanderend stratenpatroon. Door het voorkomen van veel kleine
groenelementen hebben deze wijken een groen uiterlijk.
Binnen een cluster komt over het algemeen één woningtype voor. Door een wisselende
oriëntatie van de geschakelde woningen ten opzichte van elkaar en de openbare
ruimte ontstaat er een gedifferentieerd beeld, hoewel de hoofdoriëntatie
van de meeste woningen gericht is op het centrale deel van het woonerf. Binnen
dit gedifferentieerde beeld verspringen de rooi- en noklijnen.
De opbouw van de woningen wisselt van simpel tot gedifferentieerd, maar in
het algemeen bestaat ze uit een of twee lagen met een kap. De dakvlakken
zijn afwisselend en vaak voorzien van dakkapellen en dakramen. Verlengde
daken, op- en aanbouwen komen vaak voor. De woningen zijn meestal opgebouwd
uit baksteen met beton, waarbij vaak een groot gedeelte van de gevel in beslag
wordt genomen door puien of rabatdelen.
De detaillering van de woningen is meestal eenvoudig, met weinig accenten
en seriematig van aard. De houten kozijnen, deuren en daklijsten zijn in
overwegend terughoudende kleuren geschilderd, waarbij de samenhang van een
cluster of rij wel eens verloren is gegaan in particulier initiatief.
Bijzonder in de wijk Haaswijk is de buurt rond het Boerhaaveplein waar geschakelde
laagbouw met winkels en vier lagen hoge plat afgedekte flats worden afgewisseld
met kleinschalige, vrijstaande woningen.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De dynamiek van de wijken is gemiddeld en betreft veelal kleine wijzigingen
als dakkapellen en uitbouwen. Voor deze woongebieden geldt een regulier welstandsniveau.
Het beleid is terughoudend en gericht op beheer.
Aanvullend beleid
Voor de meanderwijken geldt geen aanvullend beleid.
Regulier welstandsniveau
Voor de meanderwijken met hun herhaalde architectuur geldt een regulier welstandsniveau.
Er zal onder meer worden beoordeeld op behoud van een gedifferentieerd gevelbeeld
en samenhangend materiaal- en kleurgebruik.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen voor moderne gebouwen wordt er getoetst
aan de hand van de volgende criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 8 | THEMATISCHE UITBREIDINGEN |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
Met Poelgeest, Morsebel en het cluster woningen tussen de Endegeesterstraat
en de A44 heeft Oegstgeest uitbreidingen gerealiseerd, die zich kenmerken
door een thematische samenhang.
De buurten hebben een heldere structuur en gevarieerde woningen, die in architectuur
en materiaal bewust zijn vormgegeven.
De buurten hebben een open karakter. Langs de straten staan bomen en tussen
stoep en parkeerplaatsen zijn groenstroken aangelegd. In de wijken zijn grote
groenelementen aangelegd als waterlopen, parken en gazons. De vaak ruime
tuinen zorgen mede voor een groen karakter in de wijk.
De architectuur van de woningen is gebaseerd op herhaling in clusters of
rijen met behoud van de individualiteit. Mede door variatie tussen rijen
en clusters is het beeld afwisselend. Clusters hebben veelal hun eigen sfeer.
Vaak liggen op centrale plekken in de wijk voorzieningen zoals bijvoorbeeld
winkels en scholen.
De woningen zijn gericht op de belangrijkste openbare ruimte. Per cluster
is de rooilijn in samenhang en verspringt niet. Appartementengebouwen staan
in het algemeen vrij op de kavel.
De woningen zijn seriematig gebouwd. De architectuur is gebaseerd op herhaling
en een afwisselend beeld. De opbouw is veelal gevarieerd en gedifferentieerd.
De massa is veelal samengesteld uit rechthoekige volumes. De woningen hebben
meestal een onderbouw van twee lagen met een zadeldak of lessenaarskap en
soms een terugliggende tweede laag of kap. Hoeken van rijen zijn vaak verbijzonderd
met uitbouwen of hebben een extra laag. Het gevelbeeld is gevarieerd. Gevels
hebben veelal accenten en een duidelijke horizontale of verticale geleding.
Appartenmentengebouwen hebben in het algemeen een torenachtig volume. De
hoogte varieert.
De architectuur van de woningen is verzorgd. De detaillering is zorgvuldig
en eenvoudig. Accenten als uitstekende dakranden, luifels en structuur in
het materiaal komen veel voor.
Het materiaal- en kleurgebruik is samenhangend. Gevels zijn van baksteen
of vergelijkbare steenachtige materialen, soms met houten delen of plaatmateriaal.
Het metselwerk heeft vaak vlakken of banen van afwijkende kleur. Hellende
daken zijn gedekt met pannen. Kozijnen zijn van hout of kunststof.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De recente woonwijken zijn planmatig opgezet en hebben herhaalde woningen in
clusters in een heldere stedenbouwkundige structuur. Vaak is de ruimtelijk-visuele
kwaliteit vastgelegd in een beeldkwaliteitsplan. In het algemeen zijn er
geen bijzondere cultuurhistorische waarden in deze wijken.
De dynamiek van deze uitbreidingen is gemiddeld. Hoewel de woningen nieuw
zijn komen al veel uitbreidingen voor. Wijzigingen betreffen vooral dakkapellen
en uitbouwen. De verwachting is dat in de komende jaren meer aanvragen zullen
komen voor aanpassingen.
Aanvullend beleid
Voor de thematische wijken geldt geen aanvullend beleid.
Regulier welstandsniveau
Het beleid voor welstand is regulier en gericht op beheer van de architectuur
in de openbare ruimte. Omdat het ontwerp van de woning in het algemeen samenhangt
met de belendingen en dan vooral wat betreft materiaal- en kleurgebruik zal
het welstandsoordeel zich vooral richten op het beheren van de herhaling
in de architectuur.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst
aan de hand van de volgende criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 9 | INDIVIDUELE UITBREIDINGEN |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsomschrijving
Naast seriematige woningbouw heeft Oegstgeest kleine clusters met individuele
huizen. Het gaat daarbij om dorpsachtige bebouwing, variërend van eenvoudige
(semi) vrijstaande enkele of dubbele huizen tot villa's. Deze clusters liggen
aan weerszijden aan de Abtspoelweg en ten oosten van de Laan Van Oud Poelgeest.
Ook de recente uitbreiding Clinckenburg aan de zuidkant van de Klinkenbergerplas
behoort tot de individuele uitbreidingen.
Deze uitbreidingen hebben planmatige opzet, maar wel met een wat vrijere
structuur. De openbare ruimte is beperkt tot een weg met trottoir, waaraan
de ruime tuinen van de privékavels grenzen, die zijn ontsloten door inritten.
De kleinschalige gebouwen zijn georiënteerd op de weg, waarbij de rooilijn
vaak enigszins verspringt om het individuele karakter te benadrukken. De
panden zijn gedifferentieerd en representatief, maar ook beperkte herhalingen
van eenzelfde woning komen voor. De opbouw is meestal vrij traditioneel.
De huizen bestaan uit een onderbouw van één tot twee lagen met een kap. Er
komen verschillende kapvormen voor als een zadel, schild- en piramidedak.
Vaak zijn de dakvlakken voorzien van dakkapellen of ramen. Ook bungalows
zijn aan te treffen. Deze zijn veelal plat afgedekt. De woningen hebben veel
meeontworpen op- en aanbouwen, waaronder erkers en carports.
De detaillering is meestal van gemiddeld niveau, maar er zijn uitschieters
naar boven met zeer zorgvuldig ontworpen en rijke uitvoering. De materialisering
is vaak traditioneel met eigentijdse accenten en enkele versieringen. Daken
zijn voorzien van rode of donkere pannen en een enkele keer van riet. De
gemetselde gevels hebben soms een (houten) pui of betimmering. Naast baksteen
komen ook houten rabatdelen en plaatmateriaal als gevelmateriaal voor. Het
kleurgebruik is veelal traditioneel en terughoudend, hoewel vooral bij villabebouwing
ook minder terughoudende tinten worden gebruikt.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De individuele dorpsuitbreidingen kenmerken zich door een heldere opzet met
individuele dorpsachtige woningen. Er zijn in het algemeen geen bijzondere
cultuurhistorische waarden.
De dynamiek van deze uitbreidingen is gemiddeld en bestaat vooral uit op-
en aanbouwen.
Het welstandsbeleid ten aanzien van de individuele dorpsuitbreidingen is
terughoudend en gericht op beheer.
Aanvullend beleid
Voor de individuele uitbreidingen geldt geen aanvullend beleid.
Regulier welstandsniveau
Voor de individuele dorpsuitbreidingen geldt een regulier welstandsregime.
Het beleid is terughoudend en gericht op beheer met behoud van een afwisselend
beeld zonder grote dissonanten tussen de individuele woningen, zorgvuldige
detaillering en het traditionele materiaalgebruik.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 10 | BEDRIJVENTERREINEN TRADITIONEEL |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsbeschrijving
Oegstgeest heeft net als andere gemeenten gebieden met hallen en kantoren,
waar bedrijvigheid en opslag van materialen de hoofdmoot vormen. Soms wordt
er op deze bedrijventerreinen gewoond, maar het utilitaire karakter overheerst.
Het betreft het MEOB-terrein, het bedrijventerrein Rijnhofweg en het veilingterrein
bij de Klaverveldlaan.
De terreinen hebben veelal een eenvoudige hoofdstructuur. De panden zijn
vrijstaand of tegen elkaar aangebouwd. Ze zijn georiënteerd op de weg. De
inrichting van de openbare ruimte is doelmatig, eenvoudig en sober. Groenelementen
komen weinig voor. Opslag in het zicht geeft soms een onverzorgd beeld.
Gebouwen zijn eenvoudig van opzet en individueel vormgegeven. Ze zijn tot
drie lagen hoog en hebben een plat of flauw hellend dak. Hallen en loodsen
hebben veelal gesloten gevels. Entreepartijen, woon- en kantoorgedeeltes
zijn soms vormgegeven als accenten. Woningen hebben veelal een opbouw van
één tot twee lagen met hellende kap of plat dak.
De detaillering is het algemeen sober. Het materiaal- en kleurgebruik is
overwegend traditioneel. De gevels zijn van baksteen een enkele keer gepleisterd
of van plaatmateriaal. Het kleurgebruik varieert van terughoudende tot felle
kleuren.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
Traditionele bedrijventerreinen hebben een heldere opzet en eenvoudige bebouwing.
Het zijn functionele terreinen waarbij de bebouwing hun functie weergeeft.
Afhankelijk van de ouderdom van de bestaande bebouwing en de behoefte van
de daarin gevestigde bedrijven zullen er veranderingen gewenst zijn. Daarbij
zal het voornamelijk gaan om het plaatsen van bijgebouwen en de vervanging
van oudere hallen door gebouwen die aan de huidige eisen voldoen. Het goed
functioneren van de bedrijventerreinen is van belang. Het beleid is erop
gericht dat het terrein er goed uit blijft zien en dat hinder en over last
in de hand worden gehouden.
Regulier welstandsniveau
Voor de sobere bebouwing langs een eenvoudige hoofdstructuur geldt een regulier
welstandsniveau gericht op beheer van de openbare ruimte en het goed functioneren
van het terrein.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 11 | SPORT EN RECREATIE |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsbeschrijving
De sportterreinen van Oegstgeest, die op verschillende plekken in de gemeente
zijn te vinden hebben veelal een groen karakter. Dit geldt ook voor het recreatieterrein
rond de Klinkerbergerplas. Op de sportterreinen staat enige bebouwing waarvoor
veelal een bescheiden rol is weggelegd.
Deze bebouwing bestaat uit een hoofdgebouw met enkele bijgebouwen, die geclusterd
op het terrein staan. Het hoofdgebouw gericht is op de belangrijkste openbare
ruimte: het sportveld. De entree kan zijn gericht op de weg en worden vormgegeven
als accent.
De gebouwen hebben een eenvoudige opbouw van één tot twee lagen met een flauw
hellende kap of plat dak. Hoewel de gebouwen vaak verschillen van uiterlijk
is de hoofdvorm vaak helder en de architectuur eenvoudig.
Grote vlakken bestaan uit materiaal met een structuur zoals baksteen, houten
betimmering of gevouwen staalplaat. De gevels van de sporthallen en zwembaden
zijn op het entreegedeelte na veelal gesloten. Het kleurgebruik is terughoudend.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De sport- en recreatieterreinen zijn eenvoudig qua opzet en bebouwing en hebben
een groen karakter. De architectuur is terughoudend. Er zijn geen bijzondere
cultuurhistorische waarden.
Er zijn geen grootschalige ontwikkelingen te verwachten op de bestaande terreinen.
Het beleid is terughoudend en gericht op beheer. Met name bij sport- en recreatieterreinen
buiten de kern is een goede inpassing in het landschap van belang.
Aanvullend beleid
Voor sport en recreatie geldt geen aanvullend beleid.
Regulier welstandsniveau
Voor sport- en recreatieterreinen met de veelal heldere indeling geldt een
regulier welstandsniveau. Bij beoordeling zal worden gelet op een terughoudende
architectuur en landschappelijke inpassing.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 12 | LANDGOED |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsbeschrijving
Aan de oostkant van Oegstgeest ligt het landgoed Oud-Poelgeest.
Dit parkachtige gebied met statige bebouwing wordt aan de westkant ontsloten
door een oprijlaan die aantakt op de Geesterweg.
Het uit rechthoekige volumes opgebouwde klassieke hoofdgebouw staat aan het
eind van de rechte oprijlaan, die met een hek wordt afgescheiden van de ontsluitingsweg.
De gevels zijn symmetrisch en de voorgevel heeft in het midden een toegang,
die benadrukt is door een trappartij.
Het gebouw heeft een klassieke gevelindeling met basement, twee verdiepingen
en een kap. Staande ramen zorgen voor een verticale geleding. De plaatsing
van even hoge ramen op dezelfde horizontale lijn geeft de gevel een horizontale
geleding. De verdiepingshoogte is naar boven toe aflopend. Zo zijn de raampartijen
en de soms aanwezige luiken op de tweede woonlaag duidelijk kleiner dan op
de eerste woonlaag. Het gebouw heeft een geprofileerde daklijst en een samengesteld
dak. De gevels zijn van baksteen met accenten in natuursteen. Het dak is gedekt
met leitjes.
Torentjes geven hoogte-accenten aan het gebouw. Het gebouw is rijk versierd,
met name rond de gevelopeningen.
Naast het hoofdgebouw heeft het landgoed bijgebouwen zoals het koetshuis en
het jagershuisje. Deze zijn iets eenvoudiger maar even zorgvuldig uitgewerkt
als het hoofdgebouw.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
De parkachtige tuin evenals de klassieke bebouwing, zijn cultuurhistorisch
waardevol. Het handhaven van de bebouwing, beplanting en de parkachtige aanleg
is het huidige beleid.
Aanvullend beleid
Het landgoed is monument.
Regulier welstandsniveau
Voor de statige bebouwing tussen het groen met de verzorgende architectuur
en verfijnde details, geldt een bijzonder welstandsniveau.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik
| 13 | BUITENGEBIED |
Volledige Welstandsnota Oegstgeest
Gebiedsbeschrijving
Het grootste deel van de bebouwing in het buitengebied van Oegstgeest is te
vinden langs wegen en linten als de Rijnzichterweg, Valkenburgerweg en de
Rijnhofweg. De woningen en bedrijfsgebouwen met daartussen een enkele boerderij
staan in het algemeen niet direct langs de weg, maar liggen iets terug op
ruime kavels. Ook komen enkele korte rijtjes arbeiderswoningen voor. De gebouwen
zijn met de voorzijde gericht op de hoofdweg. Rooilijnen volgen de weg en
verspringen ten opzichte van elkaar. Bedrijfsgebouwen als hallen en schuren
liggen meestal achter en soms naast de woongebouwen.
Incidenteel zijn in het buitengebied gebouwen te vinden, die los van de linten
staan. Dit betreft vooral gemalen, electriciteitshuisjes en andere utilitaire
gebouwen met meestal een alzijdige oriëntatie.
De woningen zijn voor het overgrote deel individueel en afwisselend, maar
bij de rijtjes is herhaling een hoofdkenmerk. Woningen hebben een eenvoudige
tot gedifferentieerde opbouw bestaande uit een onderbouw van één of twee
lagen met een kap. Op-, aan- en uitbouwen komen veel voor. Deze zijn in het
algemeen ondergeschikt en opgenomen in de hoofdmassa. Gevels van de woningen
zijn veelal representatief. Met name oudere woningen zijn verticaal geleed
met staande ramen. De detaillering is zorgvuldig en gevarieerd, wisselend
van eenvoudig tot rijk en soms voorzien van elementen als siermetselwerk,
gevellijsten of windveren. De gevels zijn van baksteen of vergelijkbaar steenachtig
materiaal. De daken van de woningen zijn gedekt met pannen.
Bedrijfsgebouwen hebben een eenvoudige opbouw van één laag
tot twee lagen met een flauw hellend zadeldak of plat dak. Ze zijn eenvoudiger,
gedetailleerd
dan de woningen en hebben veelal gevels van plaatmateriaal, hoewel ook baksteen
voorkomt.
Waardebepalingen, ontwikkelingen en beleid
Het buitengebied is van grote waarde voor de gemeente. Oorspronkelijke structuurelementen
zoals de akker, velden en watergangen zijn waardevolle landschapselementen.
Bebouwing speelt in het buitengebied een ondergeschikte rol. Er staan enkele
cultuurhistorisch waardevolle boerderijen en bollenschuren, maar de grote
waarde ligt in de structuur en de openheid.
De bollengebieden zijn aan verandering onderhevig door onder andere veranderende
technieken in de bollenteelt. Deze hebben niet alleen invloed op de bollenschuren
maar ook op de bijbehorende bedrijfsgebouwen en technische voorzieningen.
Behoud van de oorspronkelijke structuurelementen en cultuurhistorische bebouwing
is beleidsinzet, evenals het behouden van het karakteristieke profiel van
de lintwegen en het inperken van grote oppervlakken verharding ten behoeve
van inritten en dergelijke grenzend aan ontsluitingswegen.
Regulier welstandsniveau
Voor het buitengebied geldt een regulier welstandsniveau in lijn met de bescheiden
rol van de bebouwing. De beoordeling van de woongebouwen is gericht op afwisseling
en individualiteit, zorgvuldige detaillering en traditioneel materiaal- en
kleurgebruik. De bedrijfsgebouwen dienen sober en zorgvuldig te zijn vormgegeven
met een terughoudend kleurgebruik.
Welstandscriteria
Bij de beoordeling van bouwplannen wordt er getoetst aan de hand van de volgende
criteria.
Ligging
Massa
Architectonische uitwerking
Materiaal- en kleurgebruik